بررسی مدیریت علف های هرز آفتابگردان با استفاده از مالچ مرده و زندۀ گندم سیاه (fagopyrum esculentum moench)

در کشاورزی ارگانیک، گیاهان پوششی در غیاب علف­کش­ها نقش مهمی در مدیریت علف های هرز در مقایسه با کشاورزی متداول ایفا می­کنند. به منظور ارزیابی اثر مدیریت مالچ و تراکم بوتۀ گیاه پوششی گندم سیاه (fagopyrum esculentum) در کنترل علف های هرز آفتابگردان، آزمایشی مزرعه­ای به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1390 در مزرعۀ تحقیقاتی دانشگاه زنجان انجام گرفت. آزمایش شامل فاکتور مدیریت گیاه پوششی (مالچ مرده و مالچ زنده) و تراکم گیاه پوششی (صفر، 36، 78 و 100 بوته در متر مربع) بود. همچنین یک کرت به عنوان شاهد عاری از علف هرز (کشت خالص آفتابگردان) در نظر گرفته شد. زیست­تودۀ علف های هرز به طور معنا­داری تحت تأثیر تراکم گندم سیاه قرار گرفت، ولی اثر مدیریت مالچ بر زیست­تودۀ علف هرز معنا­دار نبود. به بیان دیگر مالچ زنده و مرده اثر یکسانی بر علف های هرز داشتند.گندم سیاه به عنوان مالچ زنده و مرده زیست­تودۀ مجموع علف های هرز را به ترتیب تا 91 و 88 درصد نسبت به تراکم صفرکاهش داد. همچنین بین تراکم گیاه پوششی و زیست­تودۀ علف های هرز همبستگی منفی دیده شد. با این حال عملکرد آفتابگردان با افزایش تراکم گندم سیاه از 36 به 100 بوته در متر مربع کاهش یافت. به طور کلی گندم سیاه در تراکم 36 بوته کاهش معناداری بر زیست­تودۀ علف های هرز و جلوگیری از کاهش عملکرد دانه داشت. بنابراین به نظر می­رسد استفاده از این گیاه به عنوان گیاه پوششی در تراکم 36 بوته از لحاظ صرفۀ اقتصادی و کاهش آسیب های زیست محیطی نسبت به کنترل شیمیایی علف های هرز در آفتابگردان مناسب­تر باشد.